♥ પ્રચલિત આદ્યાત્મિક શબ્દોની સરળ વ્યાખ્યા ♥

૧. અનુષ્ઠાન : એટલે કોઈ પણ મંત્રના કરેલા સવા લાખ જપ. ( વિધિમુજ્બ)

૨. સંસ્કૃતિ : એટલે પેઢીઓના ભેગા થયેલા સારા સંસ્કારોની પ્રવૃત્તિ.

૩. ધ્યાન : એટલે તમે ધ્યાન ધરો છો તેનું પણ ધ્યાન ન રહે તે ધ્યાન.

૪. યોગ : એટલે ખુદની ખુદા સાથે મુલાકાત.

૫. પ્રાર્થના : એટલે ભક્તની ભગવાન સાથે સીધી વાતચીત.

૬. અધ્યાત્મ : એટલે અંતિમ સત્યની ખોજ. પરમાત્મા તરફ આત્માની ગતિ.

૭. દયા : એટલે બીજાના દુ:ખને પોતાનું માની દૂર કરવાની ચેષ્ટા.

૮. મૃત્યુ : એટલે ચૈતન્યની ગેરહાજરી-સૃષ્ટિનું હોવું અને આપણું ન હોવું.

૯. અસ્મિતા : એટલે આગવી ઓળખ. દા.ત. ગુજરાતની અસ્મિતા :ગરબા :

૧૦. ઇર્ષ્યા : એટલે બીજા કોઈ પણ પાસે તમારા કરતાં કશુંક વધારે છે તે.

૧૧. ભય : એટલે નિશ્ચિતતામાંથી અચાનક અનિશ્ચિતતામાં જવું.

૧૨. શ્રદ્ધા : એટલે સત્ + ઘા = સત્યને ધારણ કરવું. આસ્થા - વિશ્વાસ.

૧૩. ધર્મ : એટલે આત્મભાન સાથેનું ઇશ્વર વિશેનું આત્મજ્ઞાાન.

૧૪. ભજ્ન :  એટલે ભક્તએ ભગવાન માટે ગાયેલું ભકિતનું ગીત.

૧૫.ગીતા : એટલે આચરણનું વ્યાકરણ. માનવજીવનનું વિજ્ઞાાન.

૧૬.લક્ષ્મી : એટલે સૌ કોઈના લક્ષનું અમી.

૧૭. પ્રેમ : એટલે એકબીજાથી એકબીજાને વધારે સુખ આપવાની હરિફાઈ.

૧૮. રાધા : એટલે પ્રેમની અવિરત ધારા.

૧૯. સ્મિત : એટલે ઇશ્વરની ભલામણ ચિઠ્ઠી.

૨૦. શુકન : એટલે ઉલ્લાસમય મન.

૨૧. અપશુકન : એટલે ખિન્ન મન.

૨૨. આળસ : એટલે કોઈપણ ઉદ્યમ વગરની નિરાંત.

૨૩.એકાંત : એટલે હું મારી સાથે છું જ્યાં પરમાત્માની હાજરી છે.

૨૪. ચિંતા : એટલે ઉછીની નહિ લીધેલી મૂડી ઉપરનું વ્યાજ.

૨૫. શાંતિ : સમગ્ર બ્રહ્માંડની મહામૂલી મિલકત એટલે શાંતિ.

૨૬. નિવૃત્તિ : એટલે વૃત્તિઓમાંથી નીકળી જવું પણ પ્રવૃત્તિમાંથી નહિ.

૨૭. પાપ. મન- વચન-કર્મ-થી કોઈપણ જીવને પહોંચાડેલું દુ:ખ.

૨૮.પુણ્ય : મન-વચન-કર્મ-થી કોઈપણ જીવને આપેલું સુખ.

૨૯. દાન : યોગ્ય વ્યકિતને, યોગ્ય સમયે, અપેક્ષા વિના આપેલ યોગ્ય વસ્તુ.

૩૦.ઇશ્વર : એટલે ઇશ=સત્તા વર=શ્રેષ્ઠ= જગતની શ્રેષ્ઠમાં શ્રેષ્ઠ સત્તા.

૩૧. મંદિર : એવું સ્થળ જ્યાં મનમાં માત્ર પવિત્ર વિચારો જ આવે છે.

૩૨. જ્ઞાન : જીવમાત્ર માટે જીવતરની સાચી સમજણ અને ઉપયોગ.

૩૩. નિયતિ- આયોજ્નપૂર્વક બધા માટે પહેલેથી જ નક્કી થઈ ગયેલું.

૩૪. ભક્તિ : ઇશ્વર-ભગવાનને સમજીને પામવાની ઉત્કટ લગની.

૩૫. મોક્ષ : એટલે એક પણ ઇચ્છા ન હોવી તે.

- પી.એમ.પરમાર